İçindekiler
Çocuk gelişimi, bir çocuğun yaşamında büyüyüp değiştiği süreci tanımlar. Gelişim anne ve babamızdan bize aktarılan genlerle belirlenir ve aynı zamanda beslenme, yaşam koşulları ve yaşamın her evresindeki deneyimlerin tümünden oluşan çevresel koşullardan etkilenir.
Çocuk anne rahmine düştüğü andan itibaren gelişim süreci başlar. Bu süreçte anne babadan alınan genler, doğum öncesi annenin psikolojik durumu ve beslenmesi, doğum sırasında karşılaşılabilecek komplikasyonlar, doğum sonrası çocuğun büyüyüp geliştiği ortam, yaşam koşulları, çevre, okul, beslenme, çocuğun bakımını üstelenen kişi, teknolojik aletler gibi birçok etmen çocuğun gelişimine etki eder.
Çocuklar bireysel farklılıklara sahiptirler. Bu sebeple gelişimleri takip edilirken başka çocuklarla karşılaştırılmamalıdır. Her çocuk kendi gelişim hızında ilerler. Çocuğunuzun normal gelişim gösterip göstermediğini anlamak için öncelikle çocuğunuzu gözlemleyin. Geç yürüme, göz kontağı kurmama, verilen yönergeleri yerine getirememe, ismine tepki vermeme, iletişime kapalı olma, beslenme sorunları, öfke nöbetleri, ince motor becerilerinde yetersizlik ve akademik becerilerde gerilik gibi durumların bir ya da birkaçını farkettiğiniz zaman bir uzmana başvurunuz. Problemleri erken dönemde farketmek çok önemlidir. Çünkü, erken dönemde yapılan müdahaleyle gelişim sürecinde daha kolay ve hızlı yol alınır.
Çocukların sağlıklı gelişmesi için ne yapmalı?
Gelişim bir bütündür. Sadece beslenmesine dikkat ederek çocuğunuzun sağlıklı bir gelişim göstermesini sağlamış olmazsınız. Gelişimi; duygusal, sosyal, fiziksel, bilişsel ve dil gelişimi olmak üzere bir bütün olarak değerlendirmek gerekir. Öncelikle çocuğunuzun bir birey olduğunu unutmayın. Onun için kurallar ve sınırlar belirlerken durumu açıklayın ve fikrini alın. Olumlu rol model olun, çünkü çocuk için dünya öncelikle anne ve babadan ibarettir. Çocuğunuzu mümkün olduğunca bağımsızlaştırın, kendi yemeğini yiyebilsin ve özbakım becerilerini yapabilsin. Sosyalleşmesine öncülük edin. Evde tablet, televizyon ve bilgisayar karşısında bırakmayın. Kendini ifade etmesine izin verin, ne çok fazla eleştirin ne de gereksiz yere övgüler yağdırın. Çocuklarınızı dinleyin…
Çocuğunuzda gelişim geriliği varsa…
Gelişim geriliği olan çocuk kaybedilmiş çocuk değildir, aksine kazanmamız gereken bir bireydir. Öncelikle çocuğunuzdaki var olan problemi (tanısı ne ise) kabullenmek çok önemlidir. Bu süre içinde, çocuk gelişimi ve eğitimi uzmanı, özel eğitim uzmanı veya psikolog ile iş birliği içinde çalışın. Uzmanların yaptığı çeşitli testler sonucunda problemin derecesi ve hangi gelişim alanlarının destekleneceği belirlenir. Belirlenen ihtiyaçlar doğrultusunda bir müdahale programı oluşturulur. Aile ve çevrenin de destekleyip uyum oluşturacağı ve iş birliği içinde çalışacağı eğitim ve terapi süreci başlar.